Violencia machista
#NiriBesteZerbait

AEBtako azken hurakanaren izen bera daukan Harvey Weinstein-en sexu erasoek #MeToo kanpainia abiatu dute sare sozialetan, emakumeen aurkako indarkeriari neurria erakusteko ahaleginean. Horrelako kanpainetan bortxaketaren berririk ez dugu ematen, mina horren handia izanda, ezin dugulako sare sozialetan bizipoza bahitu digunarekin fribolizatu. Gainera, jokabide horretan, etengabean, andreok gure burua erakusten gabiltza, eraso egiteko puntu ahulak erakutsiz.

Gu ez gara egiten digutena, egiten duguna gara. Egiten digutenari aurre egiteko egiten duguna ere bagara. Horregatik, egiten dizkiguten erasoekin ez dut nire burua identifikatu gura, nahiz eta, feminismoa modan dagoenetik, egin dizkiguten erasoak jendaurrean azaltzeko joera nabarmendu. Orain urte batzuk, autokontzientzia feministako taldekideekin horixe egin genuenean, ni hiltzen birritan ahalegindu direla zenbatu nuen: nirekin enroilatu nahi zuen lagun batzuen lagun batek, behin, eta bahitu ninduan taxista batek, bestean. Bietan sexu erasorik egin ez zidatenez, horiek kontatzeko erraztasuna daukadala ulertu nuen, lagun batek bere zenbaketa zazpi urteagaz aitonak bortxatu zuela hasi zuenean. Berari asteon kalean hirutan jazarri nautela esango diot? Eraso guztiak berdintzeko fribolizazioan jausiko gara? Lagun horrek ez du sare sozialetan #MeToo traola ipini. Erabili duten beste lagunei sexu eraso larririk egin ez dietela esango nuke.

Erasoen albisteek emakume moduan sozializatzen gaituzte. Eraso bakoitzaren berri izatean, arrisku hori ere kontuan hartzeko ohar mentala jasotzen dugu. Asteon, besteak beste, Iruñean 2016ko Sanferminetan andre bat bortxatu zuten bost gizonen aurkako epaiketa ateak itxita izango dela jakin dugu. Eraso horren detailerik ez zabaltzeko neurria izango dela sinetsi nahi dut. Ez salatzailearen pribatutasunagatik, erasoa ez arintzeko baizik, eta, bide batez, une honetan horrenbeste gizon guri indarkeria hori eragiteko prest daudela ez gogoratzeko, arren.

Horren ondorioz, orain hilabete batzuk sexu indarkeriari buruzko albisterik ez irakurtzeko erabakia hartu dut. Lanerako, ikerketarako, baino ez ditut albisteok irakurtzen. Direla 2017koak, direla 1936koak. Gerra osteko sexu indarkeriari buruzko ikerketa bertan behera utzi behar izan nuen, lau egun jarraian amesgaiztoak izan nituelako. Hala ere, hil aurretik gaia ikertuta utziko dudala agintzera behartu ninduen adineko andre batek, “emakume horiei inork justiziarik egin ez zielako”.

Gure ingurukoei egindakoengatik ere trauma osteko shock-a badaramagu. Ezagutu berri dudan andre bat, bere lagun bat bortxatu eta odoloztuta hil zutenean, haren doluan gaixotu da: gorputzak ez dituelako toleratzen buruak ikusi gura ez dituen gehiegikeriak.

Lanean egiten dizkiguten erasoak, emakume langileak garelako, ez dira salatzen, nahiz eta agerikoak izan. Indarkeria estrukturala da. Sinesten digute, baina txirotasunak erasotzaileen alde ipintzen ditu gure lankideak. Feminismoa modan egon arren, emakume langileekiko erasoak ez dira eten. Badira gugandik lar gertu hil diren emakume gazteak, lan jazarpena jaso eta gutxira, baina langileon mundua ez da modako feminismoarekin lotu. Are gehiago, feminismoa modan dagoelako lanean eraso egiten digutenek foro publikoetan matxismoa eta jazarpena salatzen dituzte. Errealitatea, baina, gordinagoa da: gaur asteguna da, goizeko 06:00ak dira eta paseotik bueltatu berri naiz, goragaleak 03:00etan esnatu nauelako. 09:00etan batzarra daukat. Hirugarren in vitroa galdu berri duen lankide batek jendaurrean batzarra zuzenduko du. Ez zaio ezer igarriko. Ez zaigu ezer igarriko. Ez zaigu ezer igartzen, baina denek badakite eta ez dute ezer egingo. Bitartean, erasotzaileak foro publikoetan matxismoa eta jazarpena salatzen dituzten gizon aurrerakoiak izango dira.